Willen ze me wel? Horen ze me wel? Over veiligheid in Teams
We willen wel…
Het is natuurlijk voorspelbaar dat de vraag waarvoor een teamcoach bij teams meestal wordt gevraagd draait om samenwerken. Ik kom evenwel bijna geen teams tegen waarin de intentie tot samenwerken niet aanwezig is; iedereen wil. Des te frustrerender is het dat het in de praktijk niet eenvoudig blijkt te zijn. ‘We zijn allemaal weldenkende, capabele mensen, waarom lukt het ons dan niet om het echt sámen te doen?’ is de boodschap die tijdens de intake nogal eens gegeven wordt.
Volstrekt irrationeel…
Zou het proces van samenwerken inderdaad puur een rationele, logische, aangelegenheid zijn, dan was die verbazing terecht. Wij mensen zijn in sociale setting echter maar nauwelijks rationele wezens. Het zijn hele andere processen die bepalen hoe de zaken werkelijk lopen.
Het cliché; luisteren…
In de meeste groepen is de dynamiek die ten grondslag ligt aan niet-al-te-best samenwerken simpelweg dat er niet geluisterd wordt. Helaas is dit met een training communicatieve vaardigheden of persoonlijke effectiviteit niet zomaar te verhelpen. Ik heb gewerkt bij gerenommeerde HR adviesbureaus met allemaal zeer deskundige trainers op gebied van sociale vaardigheden (luisteren, samenvatten, doorvragen), waar tijdens de vergaderingen echter zeer slecht geluisterd werd. Zelf was ik daar ook hartstikke debet aan. “Bij de schoenmaker…”. Qua techniek is luisteren vrij gemakkelijk te leren. Qua competentie echter vraagt het nogal wat van het individu; zeker in een team.
Help, straks vinden ze me niet goed genoeg…
Het eerste dat in ons allen wordt aangesproken als we in teamverband zijn is het verlangen om een plek in de groep te hebben. We voelen ons pas veilig als we ervaren dat we van toegevoegde waarde zijn voor de groep, dat onze inbreng nuttig is, en dus dat er naar ons geluisterd wordt. Om maar gehoord te worden trekken we alles uit de kast… behalve zelf luisteren naar de ander. Of we zijn zo bang om te moeten voelen dat er eigenlijk toch weer niet geluisterd wordt naar ons, dat we bij voorbaat ons niet uitspreken.
Good old Apenrots…
Waar het vooral de persoonlijke resultaten zijn waarop we erkend worden, wordt het bijna onmogelijk om goed te luisteren naar elkaar. Gehoord worden krijgt voorrang boven luisteren. Het effect; ieder voor zich. ‘Als ik maar gehoord wordt, dan ben ik zeker van mijn plek op de rots’. Als we erkenning krijgen vanuit de organisatie en het team voor ons vermogen om op teamniveau bij te dragen aan het totale eindresultaat, verschuift de boel. Belangrijk is natuurlijk wel dat er überhaupt een teamdoel is dat bij de leden bekend is, en waarvoor commitment is. We leren dan onze kwaliteiten inzetten om op teamniveau te bereiken dat iedereen plek heeft en gehoord wordt. Dan is het veilig, komt de inbreng uit het totale teamsysteem naar voren die anders nooit gehoord zou worden. En deze input draagt weer bij aan de kwaliteit van het totale eindresultaat. Everybody happy.
Herken je de beelden uit de blog voor je eigen team? Leuk om je reactie te horen! Mocht jullie team toe zijn aan een volgende stap in de ontwikkeling naar samen, kom ik graag verkennen wat de mogelijkheden zijn.